Пётр из Дусбурга. Хроника земли Прусской. Текст, перевод, комментарий - Петр из Дусбурга Страница 26

obtinebit. Marscalcus itaque dum exercitum ducis vellet invadere iterum in prelio, Swantepolcus ex prima strage habens certa indicia et signa evidencia deum sibi terribiliter offensum, et divine protectionis clipeum a se recessisse non dubitans, meticulosus factus fuit, et adeo emarcuit cor ejus, quod ipse cum multis paucos non audebat aliqualiter expectare, sed in fugam conversus cum suis turpiter recedebat. Marscalcus hoc videns paulatim cum suis processit et hostium tentoria conbussit. Timens dicti ducis fraudulentam maliciam, tamque dolose vulpis astuiciam, que sepe fallit ingenium venatoris, non audebat sequi fugientes, sed per totam diem conservavit exercitum suum adunatum, firmans rupturas castri per impugnaciones factas. Tandem in vespere, relictis ibi pluribus armigeris, recessit.

38. De tradicione castri nakel, et depredacione terre pomeranie

Legatus sedis apostolice, qui continuis curis et sollicitudinibus urgebatur circa fidei negocium, ut proficeret, et inimicus fidei dux Pomeranie deficeret, videns, quod bellum inciperet aliqualiter prosperari in manu fratrum, vocatis ad se de Polonia duce Casimiro et duce de Calis et fratribus, consuluit eis, ut cum exercitu procederent contra Swantepolcum. Qui mandatis ejus parentes, secesserunt cum magno exercitu versus castrum ipsius Nakel, figentes ibi tentoria sua, et castris ibi secundum militarem disciplinam collocatis, et erectis ibi machinis et instrumentis aliis bellicis, et preparatis omnibus, que ad impugnacionem urbium necessaria sunt, castrenses perterriti, sub hiis condicionibus, ut salvis rebus et personis possent exire, castrum fratribus tradiderunt. Qui locantes in eo fratres et armigeros pro custodia, cum alia parte exercitus intraverunt terram Pomeranie attingentes a fine usque ad finem fortiter, sed non suaviter omnia disponentes, imo quicquid igne consumi potuit, combusserunt, occisis plurimis et mulieribus captis et parvulis cum preda maxima redierunt.

39. De reformacione pacis inter swantepolcum et fratres

Hiis itaque sic dispositis et a deo misericorditer ordinatis, Swantepolco duci, qui pridie tam dure cervicis fuit et obstinatus in perfidia, quod nec prece nec precio nec minis flecti potuit, quod vellet redire ad sancte matris ecclesie gremium, modo hec vexacio dedit intellectum, et videns, quod fratribus a modo non posset resistere, venit ad legatum et fratres, et humiliatus coram eis recognovit se perperam egisse contra fidem et fideles, supplicans, ut sui misererentur, et cum eo agerent graciose, exhibens se et sua fratribus in emendam. Legatus hiis auditis diversos habuit tractatus cum fratribus super hac re, dicens, quod difficile esset ei credere, qui sepe pacis federa rupit. Ex adverso consideravit, quod petenti veniam sinus misericordie non est precludendus, ex his eligens, quod melius novit, scilicet pacem, quia nonnisi in tempore pacis colitur autor pacis. Unde de consilio fratrum recepit ipsum ad graciam ecclesie sub hiis pactis. Swantepolcus, ut firma esset inter eum et fratres composicio, castrum suum Sardewicz dedit fratribus in pignus et filium suum primogenitum Mestowinum, Wimarum Burgravium et Woyac ducem exercitus sui in obsides, juravitque ad sancta dei evangelia per eum corporaliter tacta, quod deberet fratres juvare contra infideles, quociens necessitas hoc exposceret, et quod non deberet a modo contra fidem et fideles tam detestabilia facta, qualia prius fecerat, attemptare, et dedit literas suas fratribus sigillo suo sigillatas in testimonium premissorum. Hoc facto, fratres et omnes captivos, qui poterant reperiri, inter quos fuerunt LXX matrone nobiles et honeste preter alias mulieres, viros et parvulos reddiderunt, dictamque pacem fratres tam firmiter observabant, quod preter alia, que ad pacis observanciam sunt necessaria, nullum bellum contra infideles ulterius movere sine dicti ducis consilio voluerunt.

40. De novo bello swantepolci et conflictu in rensen

Sed quia sensus humani semper proni sunt in malum, et a via, quam homo ad adolescencia sua consuevit, cum senuerit, de facili non recedit, ideo perversus ille dux Pomeranie, plenus iniquitate, innatam sibi maliciam, quam a juventute sua solitus fuit exercere, non diu potuit occultare, sed post contractam pacem revoluto anno, immemor salutis sue et sacramenti, quo firmaverat dictam pacem, immemorque sanguinis sui, scilicet filii, et aliorum obsidum, quos dedit in pignus, rupto federe pacis, cum neophitis apostatis terre Prussie et Sudowitis collegit exercitum grandem nimis, qui preter alia mala in captivis et occisis et infinita preda totam terram Colmensem, exceptis tribus castris, Thorun, Colmine et Redino in solitudinem redegerunt. Quo facto cum exercitu suo venerunt ante castrum et civitatem Colmen, et ibi steterunt usque ad vesperem in superbia et abusione. Postea secesserunt usque ad paludem, que dicitur Rensen, et ibi per noctem quieverunt. Quo percepto fratres de Colmine cum CCCC viris secuti sunt eos, et dum media pars exercitus infidelium paludem predictam transivisset, frater Theodericus antiquus marscalcus voluit posteriorem partem invadere, asserens, quod antequam alii redirent, isti essent occisi. Cui consilio contradixit frater Berlwinus novus marscalcus, et licet seniores fratres invite facerent, quia videbatur eis, quod, invadendo eos ante, cogerent ipsos ad defensionem; tamen secuti fuerunt consilium ejus, et aggressi sunt eos viriliter in anteriori parte, et statim conversi sunt in fugam. Quos Cristiani sequentes, plures occiderunt, et disperso exercitu Cristianorum marscalcus cum XXIIII armigeris venit circa montem quendam, in quo invenit IIII milia infidelium contra se parata ad bellum. Sed dum Prutheni viderent tam paucos circa vexilum fratrum, resumptis viribus et audacia, irruerunt repente in eos, et marscalcum et fratres omnes cum CCCC viris occiderunt preter X, qui fugientes salvati sunt. Tandem venerunt fratres de Thorun, cum CC viris ad locum et horam eis deputatam a marscalco, et dum viderent fratres occisos, fugerunt. Quos Prutheni sequentes plures occiderunt, alii evaserunt. Collecta igitur preda, que magna fuit nimis, multas mulieres et parvulos cum magno gaudio deduxerunt. Inter quos fuit Martinus de Golin cum sorore sua impregnata, que dum propter gravedinum partus non posset sequi exercitum accelerantem, is, qui eam captivam duxit, cum gladio ventrem ejus aperuit, et infans vivus cecidit in arenam, et ipsa expiravit. Quod factum detestabile idem Martinus in tantum abhorruit, et tantam concepit inde invidiam contra infideles, quod postquam liberatus fuisset ab eis, percussit ipsos sepius plaga magna, prout inferius apparebit. Post recessum ipsorum, dum fratres viderent mala, que fecerant in populo, dixerunt invicem: ve nobis, ut quid nati sumus videre contricionem populi nostri et contricionem terre nostre et sedere illic, cum detur in manus inimicorum?