Пётр из Дусбурга. Хроника земли Прусской. Текст, перевод, комментарий - Петр из Дусбурга Страница 28

46. De edificacione castri swecze et impugnacione ipsius

Fratres itaque videntes sibi nova bella imminere castrum Sardowicz fideli suo Samborio, filio Swantepolci resignantes cum omnibus attinenciis commiserunt. Ecce mira res et ultra modum stupenda, filii opposuerunt se patri propter severitatem, quam in fidei et fidelium ignominiam exercebat. Hoc facto fratres miserunt nuncios legato sedis apostolice et magistro generali, nunciantes eis novum bellum et statum terre Prussie. Quo audito legatus personaliter crucem contra dictum tyrannum predicavit, et mandavit in diversis regnis et provinciis auctoritate apostolica predicari. Sed quia perversa malicia et maliciosa perversitas reproborum letatur, cum male fecerit, et exultat in rebus pessimis, ideo iste gavisus valde de castro Santirio, quod in grave construxit prejudicium fidei et cristifidelium, incepit edificare aliud castrum ex opposito quasi civitatis nunc Colmensis, quod dicitur Swecza, ut omnino in fluvio Wisele tam supra quam infra transitus navigio necessarius valde fratribus non pateret. Quod cum ad aures magistri deveniret, mandavit fratribus de Colmine, ut cum suis navigio descenderent, ipse autem cum fratribus de Thorun et duce Casimiro ad dictum locum intenderet cum exercitu equitare. Volebat enim dicti castri edificacionem impedire. Swantepolcus, videns naves fratrum ad litus applicari, sublatis tentoriis pontem, per quem aditus ad castrum patuit, dejecit et fugit. Tandem retrospiciens vidensque, quod fratres equites cum suo exercitu non possent convenire ad eos, qui de Colmine navigio descenderant, propter profunditatem fluminis, quod fuit medium inter eos, resumpta audacia cum suis rediit, et dum videret magistrum se ad impugnacionem castri inclinare, refecto celeriter ponte, misit CCC viros ad castrum, ut defenderent. Aggressi ergo fratres cum duce Casimiro castrum fortissime impugnaverunt, et tam durum fuit inter eos bellum, quod utriusque partis plures homines fuerunt letaliter vulnerati, et de castro multi mortui ceciderunt, sed quia castrum adeo firmatum fuit, quod de facili non potuit expugnari, fratribus infecto negocio recedentibus, Swantepolcus reversus ipsum castrum melius confirmavit.

47. De edificacione castri potterbergk

Frater Poppo magister considerans dicti ducis astuciam in hoc, quod se castris undique firmaret, precavens periculis in futurum, in monte, sito inter civitatem nunc Colmensem et antiquum castrum, edificavit castrum, quod a nomine montis Potterbergk nuncupavit, locans ibi XII fratres, cum multis armigeris. Hec edificacio facta fuit, ne Swantepolcus dictum montem edificiis occuparet, et factus fuisset error novissimus pejor priore.

48. De impugnacione castri et civitatis elbingensis

Swantepolcus dux Pomeranie, intelligens absenciam fratrum et civium de Elbingo, congregato magno exercitu ad impugnandum castrum et civitatem ibidem processit. Quo viso mulieres deposito ornatu muliebri, mentem virum induerunt, et femur cingentes gladio menia ascenderunt, tam viriliter se ad defensionem disponentes, quod nusquam ibi sexus fragilitas apparebat. Unde dux estimans exercitum fratrum et civium reversum, cum verecundia recessit. Nec credas hoc solum hic factum, sed pluries in aliis locis ubi in absencia virorum municiones fuissent periclitate, si non restitisset audacia mulierum.

49. De quodam milite swantepolci

Fuit quidam miles de familia Swantepolci, qui fratres domu Theutonice adeo formidabat, quod viscera ejus contremuerint, dum audiret eorum nomina recitari. Unde accidit hoc tempore, quod idem dux causa solacii secessit ad quandam villam et ad majorem gaudii excitacionem vocavit quosdam alios milites ad se et ait: mittamus unum famulum ad campos, qui post primum ferculum festinus revertatur, et referat fratres cum exercitu advenire, et videamus, quomodo iste miles timidus se disponat. Quod cum eis multum placeret, missus fuit nuncius ad hujusmodi negocium peragendum. Fratres autem, quibus hoc proditum fuit, cum venissent non longe a dicte villa, nuncius jam exierat, et videns fratres cum armigeris venientes, stupefactus et pre nimio timore palidus effectus, cum planctu magno et extracto gladio reversus ad Swantepolcum, ait: cito surgite et recedite, quia revera fratres cum exercitu veniunt. Illi, qui hoc preordinaverant, riserunt, sed miles ille timidus audiens nomen fratrum, statim saliit ultra mensam, et recessit. Sed nuncius ingeminans verba priora, seriose et cum juramento confirmans, dixit, fratres cum execitu jam esse in vicino. Unde dux aliis ridentibus recessit cum uno famulo, quem quidam frater, qui ad hoc fuerat deputatus, sequens, in quodam flumine, dum ducem non posset comprehendere, famulum interfecit, alii fratres ceperunt et occiderunt, quidquid ibi de familia sua mansit.

50. De bello navali

Frater Poppo magister sollicitus de salute fidelium, misit fratrem Conradum dictum Bremer cum multis armigeris, ut tres naves oneratas victualibus duceret in Elbingum, qui cum veniret prope Santirium, invenit Swantepolcum et multos de populo suo cum XX navibus exspectantes. Quos cum frater Conradus videret, non tanquam meticulosus expavescens, sed velut magnanimus in domino confisus, navibus suis virtute remigancium velociter currentibus, cum magno impetu ipsos viriliter est aggressus, sic quod pluribus de navibus ducis submersis, alie fuerunt confracte. Unde hostes videntes eos vicinos litori accesserunt cum lapidibus, proicientes. Fratri Conrado unum dentem eruerunt, et plures alios leserunt, alii salvi in Elbingum pervenerunt.

51. Item de eodem

Fratres de Elbingo qui adventum istarum navium diu cum magno tedio et defectu expectaverant, instructi de statu terre Colmensis, naves cum suis nunciis remiserunt. Que dum venirent circa castrum Sweczam, Swantepolcus cum multis armigeris et X navibus iterum invasit eos. Capitaneus vero dicti ducis fratrem Fridericum de Wida, qui aliis prefuit, est aggressus, et maxillam ejus lancea perforavit, sed frater Fridericus ex adverso se opponens ipsum interfecit. In navi civium de Elbingo, que cum impetu veniens stetit immobilis super arena, occisi fuerunt duo fratres, sed frater Fridericus superveniens alios liberavit et in suam navem locavit, sic quod duobus fratribus et III viris et de parte adversa XX interfectis alii evaserunt.

52. De quodam nobili viro, qui receptus fuit ad ordinem domus Theutonice

Non longe postea deficientibus victualibus in castris, fratres cum familia sua jam pene inedia consumpti clamaverunt pro auxilio ad dominum, qui pia semper gestat viscera super afflictos. Unde cujusdam nobilis viri de Cracovia ad religionis ingressum animum inclinavit, qui tres magnas naves vino et medone seu melicrato, et aliis, que ad victum sunt necessaria, replens, et CCC boves et