Астрид Линдгрен - Браты Львiнае Сэрца (на белорусском языке) Страница 7

Асаблiва не па сабе мне было вечарамi i ноччу. Мне снiлiся жахлiвыя сны пра Джанатана, i калi я прачынаўся, мяне ахоплiваў непакой.

Аднойчы ўвечары я паехаў да "Залатога Пеўнiка". Мне проста немагчыма было сядзець дома ў Сядзiбе Рыцараў, дзе так цiха, што, здавалася, можна пачуць мае думкi, а яны былi не з тых, што падымаюць дух.

Калi я ўвайшоў, усе здзiўлена паглядзелi на мяне, менавiта здзiўлена, таму што я быў адзiн, без Джанатана.

- Вось гэта навiна! - усклiкнуў Джосi. - З'яўляецца толькi палова братоў Львiнае Сэрца! Дзе ж ты дзеў Джанатана?

На гэта пытанне адказаць было няпроста. Я памятаў, наконт чаго мяне папярэджвалi i пераконвалi Сафiя з братам: што б нi здарылася, нiкому не гаварыць, штб рабiў Джанатан i куды ён пайшоў. Нiводнай жывой душы! Не ведаючы, што адказаць, я рабiў выгляд, што не пачуў пытання. Але тут сядзеў i Губерт, яго таксама вельмi цiкавiла, дзе мой брат.

- Дык дзе ж ён? - прагучала пытанне. - Не думаю, каб Сафiя адмовiлася ад свайго садоўнiка.

- Джанатан на паляваннi, - сказаў я першае, што прыйшло ў галаву. - Ён у гарах, палюе на ваўкоў...

Атрымалася даволi ўдала - мае словы былi добрай адчэпкай, бо сапраўды Джанатан неяк гаварыў, што ў гарах паявiлася шмат ваўкоў.

Сафiя ў той вечар не прыйшла, але астатнiя жыхары Вiшнёвай Далiны сабралiся як звычайна. Яны, як заўсёды, спявалi песнi i весялiлiся. Толькi я не спяваў разам з усiмi, без Джанатана мне ўсё было не так, i з гэтай прычыны не хацелася тут доўга заставацца.

- Не будзь такiм сумным, Карл Львiнае Сэрца, - падбадзёрыў мяне Джосi, калi я выходзiў. - Джанатан хутка закончыць сваё паляванне i вернецца дадому.

О, як я быў удзячны яму за гэтыя словы! Ён па-сяброўску паляпаў мяне па плячы i даў з сабой некалькi смачных пiрожных.

- Можаш паласавацца, пакуль вернецца Джанатан, - сказаў ён.

Ён быў добры, гэты Залаты Певень. Пасля яго слоў мне нават стала не так самотна.

Я прыехаў дадому, сеў каля агню i пачаў есцi пiрожныя. Хаця ўдзень i стаяла цёплае вясновае надвор'е, аднак тоўстыя сцены нашага дома яшчэ не прагрэлiся.

У пасцелi было зябка, але неўзабаве я заснуў. У сне ўбачыў Джанатана, але сон быў такi жахлiвы, што я мiжволi прачнуўся.

- Зараз, зараз, Джанатан! - закрычаў я. - Я iду! - У цемры, якая шчыльнай сцяной акружала мяне, я выскачыў з пасцелi. Мне чуўся роспачны крык, крычаў Джанатан! Ён клiкаў мяне, яму патрэбна была мая дапамога. Я зразумеў гэта. Мне хацелася кiнуцца тут жа ў цемру, каб прыйсцi яму на дапамогу, дзе б ён нi быў. Але я разумеў, што гэта немагчыма. Што я мог зрабiць? Не было, пэўна, чалавека больш бездапаможнага, чым я. Мне нiчога не заставалася, як залезцi зноў у пасцель i ляжаць, трасучыся ад страху i адзiноцтва.

Але тым не менш настала ранiца, i пачаўся сонечны, ясны дзень. Цяпер, вядома, было цяжэй падрабязна ўспомнiць, якi страшны быў мой сон, але тое, што Джанатан клiкаў на дапамогу, я не мог забыць. Мой брат клiкаў мяне, дык цi ж я не павiнен быў хоць паспрабаваць памагчы яму?

Гадзiнамi я сядзеў каля маiх трусоў i думаў, што я павiнен зрабiць. Параiцца не было з кiм, не было ў каго спытаць. Трэба было штосьцi вырашаць самому. Я не мог пайсцi да Сафii, таму што яна спынiла б мяне. Яна нiколi не дазволiла б мне, яна была разумнай жанчынай, а тое, што надумаў я, было справай не вельмi разумнай i бяспечнай. Нават вельмi небяспечнай, а я не быў такi смелы.

Не ведаю, колькi я сядзеў, прытулiўшыся да сцяны стайнi i вырываючы траву. Неўзабаве вакол мяне не засталося нiводнай травiнкi. Мiналi гадзiны, i раптам мне прыгадалася, як Джанатан гаварыў, што не трэба баяцца здзяйсняць небяспечныя ўчынкi, iнакш ты не можаш называцца чалавекам, а будзеш проста маленькай дрэнню.

I вось, я рашыўся. Я так ляпнуў кулаком па клетцы з трусамi, што яны падскочылi. Каб быць больш упэўненым у сабе, я сказаў уголас:

- Я зраблю гэта! Я зраблю гэта! Я не маленькая дрэнь!

I калi я рашыўся, стала так лёгка на душы!

- Я ведаю, што мая праўда, - сказаў я трусам, таму што больш не было каму гэта сказаць.

Цяпер яны здзiчэюць. Я выцягнуў iх з клеткi, узяў на рукi, вынес за браму сядзiбы i паказаў iм на Вiшнёвую Далiну.

- Уся Далiна поўная травы, - сказаў я iм. - Тут бегае шмат вольных трусоў, з якiмi вы зможаце падружыцца. Думаю, тут будзе значна весялей, чым у клетцы, але бойцеся лiсы i Губерта.

Трое з iх, здавалася, былi крыху здзiўлены, а астатнiя скакалi вакол, быццам не верачы, што гэта было праўдай. Потым яны паскакалi прэч i знiклi сярод зялёных валатовак.

Я заспяшаўся дахаты, каб сабрацца. Я ўзяў коўдру, каб загарнуцца нанач, крэсiва, каб развесцi агонь, кашолку з аўсом для Ф'ялара, сумку з прадуктамi для мяне. Хаця ў мяне, акрамя хлеба, нiчога не было, але гэта быў добры хлеб, хлеб, якi спякла Сафiя. Я напакаваў хлебам сумку да самага верху. Бо я буду ў дарозе доўга, i калi хлеб скончыцца, мне давядзецца есцi траву, як трусам.

Сафiя абяцала прынесцi на наступны дзень супу, але да таго часу я буду ўжо далёка. Бедная Сафiя, ёй давядзецца самой есцi свой суп, але мне так не хацелася, каб яна здагадалася, куды я пайшоў. Яна, вядома, даведаецца, але даведаецца надта позна, каб спынiць мяне.

Я ўзяў кавалачак вугалю з камiна i напiсаў вялiкiмi лiтарамi на сцяне кухнi:

"Хтосьцi паклiкаў мяне ў сне, i я пайшоў, каб знайсцi яго далёка-далёка за гарамi".

Я напiсаў гэта так смешна, каб, акрамя Сафii, калi хто прыйдзе вынюхваць штосьцi ў Сядзiбе Рыцараў, нiчога не зразумеў. "Ён", па ўсёй верагоднасцi, падумае, што я паспрабаваў напiсаць верш цi штосьцi такое. Але Сафiя адразу здагадаецца, што я меў на ўвазе: я паехаў шукаць Джанатана.

Я быў рады, што ўпершыню адчуў сябе дужым i смелым, i спяваў самому сабе:

- Хтосьцi паклiкаў мяне ў сне, i я пайшоў, каб знайсцi яго далёка-далёка за гарамi... - Ах, як хораша гэта гучала. Трэба будзе расказаць Джанатану пра мае спевы, калi я яго знайду.

"Калi я знайду яго, - падумаў я. - А калi не..."

Уся мая смеласць тут жа пакiнула мяне. Я зноў стаў маленькiм палахлiўцам, якiм быў заўсёды. Але тут жа пайшоў шукаць Ф'ялара. Я павiнен быў зараз жа знайсцi яго. Калi ён быў побач са мной, я не так баяўся. Колькi я прыходзiў да яго ў стойла, калi мне было цяжка ў адзiноцтве? Колькi разоў мяне супакойвала толькi тое, што я глядзеў у яго разумныя вочы i адчуваў, што ён быў цёплы, а нос яго мяккi? Калi б не Ф'ялар, я, напэўна, не змог бы жыць адзiн увесь гэты час без Джанатана.

Я пабег да стайнi.

Ф'ялар быў там не адзiн. Каля яго стаяў Губерт. Так, ён стаяў, лёгка паляпваючы каня па загрыўку i ўсмiхаючыся.

Сэрца пачало глуха калацiцца.

"Вось хто здраднiк", - падумаў я. Мне здалося, што адчуваю гэта даўно, але зараз быў упэўнены. Губерт быў здраднiкам. Iнакш чаго ён прыйшоў сюды, калi не шпiёнiць? "Гэты чалавек ведае надта многа", - сказала пра яго Сафiя.

I сапраўды, ён шмат чаго ведае. I ў гэтым цяпер я быў перакананы.

Ну, але што ён ведаў? Цi ведаў ён усё? Цi ведаў, што мы схавалi ў мяшку з аўсом? Я стараўся не паказаць, як я напалохаўся.

- Што ты тут робiш? - запытаўся я як мага спакайней. - Што ты хочаш ад Ф'ялара?

- Нiчога, - адказаў Губерт, - я прыйшоў да цябе, калi пачуў iржанне каня, я люблю коней. Твой Ф'ялар цудоўны...

"Мяне ты не абдурыш", - падумаў я i сказаў:

- А што ты хочаш ад мяне?

- Аддаць табе вось гэта, - Губерт працягнуў мне штосьцi, загорнутае ў кавалак белай тканiны. - Ты выглядаў такiм сумным i галодным, i мне здалося, што, пакуль Джанатан палюе, табе не хапае ежы.

Я не ведаў нi што рабiць, нi што сказаць. Я прамармытаў словы ўдзячнасцi. Але цi ж мог я ўзяць ежу ў здраднiка? Цi, можа, трэба ўзяць? Я памацаў пакунак i здагадаўся, што ён прынёс загорнуты вялiзны кавалак вэнджанай баранiны. Ад яго разлiваўся смачны пах. Я ўжо адчуваў, як зубы мае ўпiваюцца ў мяса, хоць ведаў, што трэба вярнуць гэтае мяса i паслаць прэч таго, хто мне яго даў.

Але я гэтага не зрабiў. Займацца здраднiкамi павiнна Сафiя. Мне трэба было прыкiнуцца, што я нiчога не ведаю i нiчога не разумею. Дый што казаць, мне вельмi хацелася мяса, якое было б вельмi дарэчы ў маiм доўгiм паходзе.

Губерт усё яшчэ стаяў каля Ф'ялара.

- У цябе сапраўды цудоўны конь, як i мая Бленда.

- Бленда белая, - заўважыў я. - Ты любiш белых коней?

- Так, я вельмi люблю белых коней, - адказаў Губерт.

"Потым табе захочацца мець пятнаццаць такiх коней, цi не так?" - падумаў я, але прамаўчаў. Раптам чую, як Губерт прапануе штосьцi жахлiвае:

- Давай дадзiм Ф'ялару крыху аўса? Яму ж таксама хочацца чаго-небудзь смачнага?

Я не мог яго спынiць. Ён адразу пайшоў да меха з аўсом i ўзяў шуфлiк, якi ляжаў зверху. Я ажно заплюшчыў вочы, каб не бачыць, як ён дастае шуфлiкам табакерку. Але Губерт раптам ускрыкнуў, i я адкрыў вочы: з зерня на край мяшка выскачыў невялiкi пацук. Губерт паспрабаваў злавiць яго, але той саскочыў унiз, шмыгнуў да дзвярэй стойла i знiк у адной з норак.

- От, нягоднiк, укусiў за палец, - сказаў Губерт. Ён стаяў i разглядваў свой палец, а я выкарыстаў гэты момант - сам хуценька напоўнiў шуфлiк аўсом i перад самым носам Губерта закрыў зерне.

- Ф'ялар будзе вельмi задаволены, - сказаў я. - Ён прывык есцi авёс у гэты час.