Vahi̇d Çəmənli̇ - Bu yay da belə keçdi̇

Bu yay da belə keçdi̇

Vahi̇d Çəmənli̇

© Vahi̇d Çəmənli̇, 2017

ISBN 978-5-4485-3155-2

Создано в интеллектуальной издательской системе Ridero

VAHİD ÇƏMƏNLİ

Ömür adlı qatarın belə sürətlə hərəkət etməyi xəyalıma gəlməzdi. Mənimlə birgə yola çıxanların da qatardan belə tez düşəcəyini güman etməzdim. Amma, sən demə qatarlar dayanacaqlardan keçəndə hər kəs öz dayanacağında düşməli imiş. Mənim yol yoldaşlarımdan qatarı ilk tərk edən babam Abbas kişi oldu. Sonra anam Pərizad, atam Valeh, xalam Səriyyə, sonra İdris dayımla İsa dayım bir – bir qatarı tərk elədilər. Hürizad xalam xeyli yol yoldaşı oldu mənə. Sonra bir gün o da haqqın dərgahına qovuşdu.

Mənim sevdiyim insanlar! Bu gün mən sizin yer üzündə yaşayan səsiniz, sədanızam. Qələmə aldığım… yox, ürəyimin ən dərin guşələrindən süzülüb gələn bu misralarda sizin sevgi dolu qəlbinizin çırpıntıları yaşayır. Bu çırpıntılar mən durduqca vuracaq Sonra bir gün mən də estafeti sizin üzünü görmədiyiniz, amma sizi andıran nəvələrinizə, nəticələrinizə verib qatarı tərk edəcəm. Bilin ki, mən heç zaman sizi unutmadım. Həmişə ürəyimdə yaşadınız. Həmişə ürəyimdə yaşayacaqsınız.

Əzizlərim, mən bu kitabı sizin xatirənizə həsr edirəm!

Lə İləhə İlləllah

Hüzuruna gəlmişəm,

Lə ilahə İlləllah.

Sənə könül vermişəm,

Səndən dönmərəm billah.

Eşqim, amalım QURAN,

Məhəmməd Rəsulallah,

Məhəmməd Həbibullah,

Dostlarım – Haqq dostları,

Əhli Beyti Nurullah,

Lütvünlə məsud elə,

Kərəm eylə, Ya Allah!..

Sənsiz olsam Ya Həkim,

Sənsiz olsam Ya Əziz,

Ərşə çıxan ahımı,

Söndürə bilməz dəniz…

Nəsib eylə, yaşayım

Həyatımı tərtəmiz,

Sızlayan yaralara

Məlhəm eylə, Ya Allah!!!

Səndən başlar dirilik,

Əvvəli, Axiri sən…

Sən Xaliqsən, sən Qüddüs,

Həyatın təməli sən…

Sən Əzimsən, sən Xəbir,

Əliyyü, Vəliyyü sən…

Məni yolunda sabit

qədəm eylə, Ya Allah!!!

Bir iman yeri var min güman yeri

Bir iman yeri var, min güman yeri,

İman olmayanda güman min olar.

İmanı qəlbinə çıraq eləsən,

Dünya qəmlərinə məlhəmin olar.

Halal qazancına haram qatmasan,

Kasıbı, fağırı heç unutmasan;

Özgənin haqqına əl uzatmasan,

Sənin HAQQ yanında aləmin olar.

Bəd dua eləmə bir kimə heç vaxt,

Kor şeytan önündə dayanıb sərvaxt;

Uğursuz yollara çıxma baxta – baxt,

Bu yolda çox dərdin, çox qəmin olar.

Yaxşıya yaxşı de, pisə pis demə,

Xeyir söyləyən ol, heç vaxt nəhs demə,

Bir kimə Xudadan ziyan istəmə,

Sənə də istəyən bir kimin olar.

Vahid, pozulmasın əhdin, ilqarın,

On dörd məsum olsun sevgili yarın;

Yapış ətəyindən Pərvərdigarın,

Məhşərdə əlində bir şəmin olar..

Dəli Çəmənli haqqında ballada

Qarabağın qucağında,

Allı – güllü,

Ən laləli,

Ən sünbüllü,

Ən bülbüllü bucağında.

Bir kənd vardır,

Çəmənlidir onun adı.

Çəmənlimdir!

Şehə batmış çəmənimdir!

Ürəyimdir!

Dirəyimdir!

Çörəyimdir!

Əbədilik gərəyimdir!

Əbədilik verib mənə

Ulu Tanrı bu diyarı.

Neçə – neçə igidlərin yadigarı.

O sarsılmaz igidlərdən

İlham alıb bu gün mən də,

Böyük dastan yaratsaydım Çəmənlimdən…

Qarabağım, qəm otağım,

Qəza – qədər öz ortağım.

Tale yüklü arzulara

Həsrət qalan

bir yatağım.

Sakit – sakit keçib gedir

Bu zamanın gərdişində neçə insan.

Sənsə belə şax qalmısan,

Şux qalmısan.

Tarixlərdə adın qalıb «Dəli» kimi

Bir vüqarlı

Dəli ömrü yaşamısan.

Dəlidağ tək,

Dəli Kür tək ad almısan.

Sarsıdarmı səni fələk.

Dəli kimi tarixlərdə qalar aldın

Dəli Həsən,

Dəli Domrul,

Dəli Becan,

Tarixlərin neçə – neçə Dəlisi tək,

Bu gün məni bağışlasın

At oynadan babalarım,

Niyə mən də olmamışam

Bəs onların birisi tək…

Deyirlər ki, bir zamanlar

Bir qəddar şah

diş qıcıyıb bu torpağa.

Ürəyindən Qarabağda

Talan qurmaq gəlib keçib.

Qoşun yığıb,

Hücum çəkib.

Od vuraraq neçə – neçə tarlasına,

Gəlib çıxıb

Qədib Şuşa qalasına

Cuşə gəlib hayqırıbdır:

«Eheey!

Hanı bu torpağın kişiləri?

Mən gəlmişəm bu dağları,

Dərələri oylaq edəm.

Aran məni yandıranda

Bu yerləri yaylaq edəm.

Mən gəlmişəm

Sizdən baci – xərac alam.

Qılıncımın qəbzəsinə

Rəvac alam.

Güc məndədir,

Qüvvət məndə.

Elm, helm, qüdrət məndə.

Atdan düşün,

Qılıncımın altdan keçin,

Sonra rahat əkin, biçin.»

Qəribədir!

Diş qıcıyır hamı bura.

Hamı salır vurhavura.

Anlamırlar,

Bura elə bir diyardır,

Quş uçarsa qanad salar,

Qatır gəlsə dırnaq salar.

Bir kimsənin torpağına

Dikməsək də göz heç zaman,

Bizlərə xor baxan gözün

Didəsinə od salarıq.

Biz özümüz

Torpağından bac alarıq!

Qala xanı məşvərətə adam yığdı:

– Balam bu şah at oynadır

Deyir baba,

Burda mənəm Bağdadda da kor xəlifə.

İstəyirəm

Sahib çıxam hər tərəfə.

Anlatmışam neçə dəfə —

Bu fikirdən daşın bala!

Yığsam əgər

mən dövrəmə qoşun, bala

Başsız qalar

Bu qalada başın, bala.

Nə yazıq ki, bunu qanmır.

«Dava» deyir heç utanmır.

Bu gün gərək xəbər gedə

Hər obaya,

Hər yaylağa, hər çadıra

Dəliləri yığaq bura.

Əfətlidən Əkbər gəlsin.

Mahrızlıdan Qəmbər gəlsin.

Üçoğlana salın nəzər,

Dəli Həsən harda gəzər?

Hər kənddən bir Dəli gəlsin.

Kəngərlidən Vəli gəlsin.

Ovşarlardan görün kim var?

Lənbərandan Dəli Qafar.

Göytəpədən Dəli Cabbar.

Qiyaslıdan vuran – tutan Dəli Aslan.

Unutma bax,

Qərvənd, Xaçın, Xındırıstan.

Dəli Əhməd,

Dəli Məmməd,

Dəli Qurban!

Quzanlıdan Dəli İmran.

Mərzilidən Dəli Soltan,

Dəli Yaqub Gülablıdan.

Xıdırlıda ayaq saxla

Dəli Rzanı bura yolla…

Tez yəhərlə köhlən atı,

Hə, igidim duma, atlan,

Tez bura yığ camaatı.

– Ay xan, ay xan…

Çəmənlinin sarı sünbüllü düzləri

Heç demədin Çəmənlidən?

Çəmənlidən kimi bura

Çağırım mən.

– Çəmənlidən?..

Çəmənlidən hansı Dəli

qənşərinə çıxsa əgər

Bura göndər!

…O zamandan keçib illər.

İndi xan da

qəddar şah da tarix olub.

Bu zamanın gərdişindən,

Sənin «Dəli» adın qalıb.

İndi hamı elə bilir,

Dəli olmaq asan işdir.

Dəlixana sarıdan da

Koroğlumuz yoxdu, «şükür»!

İndi çoxu

əsgərliyin orda çəkir.

Sonra ona daşdan keçən

Kağız verir dəlixana.

«Devit be”dir

Silah vermək olmaz ona.

Atasının pul kisəsi,

Cağbacağlı Mersedesi dura – dura,

Dəli hara, əsgər hara?

Ağrımasın təki başı,

Kim istəyir töhmət etsin.

O dəlidi – ağıllıdı,

Qoy dəlilər xidmət etsin.

Ay papanın gül dəlisi,

Ay mamanın gül dəlisi,

Get özünə başqa ad qoy

Dəliliyə dəymə, bala.

Dəli sənə tutar bir toy,

Çox özünü öymə, bala.

O dəlilik kağızını cırıb tulla.

Kəmər bağla,

Qılınc qurşa.

Xəbər göndər о yadlara,

Dəli, dəli görməyincə

Dəyənəyin qısmaz dala.

Hünər göstər.

Ad – san qazan

Onda deyim sən Dəlisən.

Kağız – kuğuz Dəliliyə

Əsas vermir «dəli» bala…

Sən məni ovutma bu məhəbbətlə…

Yadındamı, doxsan dördüncü ilin isti avqust günlərindən biri, bu şeri sənə yazdığım gün.

O zamandan nə qədər keçib? Az qala bir ömür…Amma mənim hələ də yadımdadır.

Bu bir şer deyildi. Bu, iki od arasında qalan bir ürəyin fəryadı ıdı…

Amma, xasiyyətcə o qədər də dəyişmədim. İllər mənimlə bacara bilmədi. Ürəyim də həmin eşq ilə vurur, gözlərim də bəzən sevincdən, bəzən kədərdən sulanır. Amma göz yaşlarımı daha əvvəlki tək gizlətmirəm. Niyə gizlədim ki?…Axı bu, məni yaşadan sevgimdən doğan göz yaşlarıdır. Onun hər damlası mənə əzizdir.

Sən məni ovutma bu məhəbbətlə,

Vallah, bu məhəbbət köçəri quşdu.

İsti ölkələrə uçub getməyi,

İsti ölkələrdən üçüb gəlməyi,

Gecəni gündüzə qatıb uçmağı,

Ovçudan qaçmağı,

Ovdan qaçmağı,

Yollarda çovğuna, qara düşməyi,

Neçə sərt döngədə dara düşməyi,

Lələk salmağı var bu məhəbbətin.

Sən bu məhəbbətdən təsəlli umma,

Sən bu məhəbbətdən mərhəmət umma,

Sədaqət umsan da, səadət umma.

Vallah, bu məhəbbət qara saçları,

Soyuq küləklərə sovura bilər,

Yandırar, əridər, suya döndərər,

Odlu əlləriylə qoruya bilər.

Bu, vaxtsız qonaq tək vaxtsız məhəbbət…

Bu, adıbilinməz – adsız məhəbbət…

Bu, dadlı məhəbbət, dadsız məhəbbət…

Bu, külü yandıran odsuz məhəbbət…

Yuvası dağılan yurdsuz məhəbbət…

Sən bu məhəbbətdən təsəlli umma,

Sən bu məhəbbətdən mərhəmət umma.

Nəfəsi ilıqdı bu məhəbbətin,

Sonu ayrılıqdı bu məhəbbətin.

Soyuğu, şaxtası istisindən çox,

Gözlərin kor olar, tüstüsündən qorx,

Yorulmağından qorx, «bəsdi”sindən qorx,

Soyuq şübhələrin hıçqırtısından,

Puç olan ümidin göynərtisindən,

Tənha gecələrin hənirtisindən,

Uşaqsız beşiyin cırıltısından,

Gecələr tək – tənha buz yatağında,

Gəlin yatağında, qız yatağında,

Kölgələr oynaşan boş otağında,

Hönkürən, ağlayan öz səsindən qorx!

Elə məndən də qorx, məndən də gülüm,

Mən səni bir azca məst edə billəm,

Mən sənə bir azca qəsd edə billəm,

Aldadıb, özümə dost edə billəm.

Sonra da…

Sonra da sənə yükləyib,

Bütün dərdlərimi, bəlalarımı,

Qara saçlarına dən sala billəm,

Duman sala billəm, çən sala billəm.

Bu yetim dünyada, cəfəng dünyada,

Bu çirkin dünyada, qəşəng dünyada,

Bir səhər mən səni tək qoya billəm…

Sənə qıymadığım könül dağını,

Özüm də bilmədən mən qıya billəm…

Elə məndən də qorx, məndən də, gülüm,

Mənim hayım gedib, vayım qalıbdı.

Ömrümün, günümün xəzan çağıdı,

Neçə qışım qalıb, yayım qalıbdı?

Sən bahar çiçəyi, mən quru budaq,

Daha bu budaqda çıçıklər açmaz.

Daha bu budaqdan ağ əllərinə,

Ağappaq qar kimi ləçəklər uçmaz,

Dəymə o budağa, gəl dəymə, gülüm,

Burax, gəl qantma ağ əllərini…

Bu axşam ilk dəfə duydum ki, yoxsan

Bu axşam ilk dəfə duydum ki, yoxsan,

Bahara gecikən quşlar kimi sən —

Səadət bəxş edib mənə bircə an,

Xəzan gəlməmiş də uçub getmisən…

Ürək məhəbbətdən titrədi, – yoxsa,

Hansı hisslər ilə gülüb – danışdıq.

Ürək duyğulara möhtac olsa da,

Tamam başqa – başqa adamlarmışıq.

Əlvidamı deyim? – Bu getməyindən,

Həyəcan keçirim, yoxsa zövq alım?

Sevdalı qəlbimi incitməyindən,

Aldığın zövqümü yadıma salım?

Bu axşam ilk dəfə tutuldu qələm,

Dilimdə nəğmələr yarımçıq qaldı.

Könlüm ilham alıb öz istəyimdən,

Hicran nəğməsini çaldıqca çaldı.

Bəlkə də ruh verdi mənə bu axşam,

Qayğısız – qayğısız gülmək istədim.

Xəyalən səninlə vidalaşarkən,

Xəyal dünyama da əlvida dedim…

Qaytarın dünyaya təzədən məni

Saralan yarpaqlar, solan çiçəklər,

Bilmədim, nə zaman açıb – soldular.

Qayğısız anlarım, xoşbəxt anlarım,

Hardan gəlmiışdilər – necə oldular?

Qaytarın dünyaya təzədən məni,

Hələ bu dünyanı duymamışam mən…

Dolanım başına, a doğma kəndim,

Qınama, qoynundan uzaq düşmüşəm.

Əllərim əlinə yetişməsə də,

Şirin yuxularda çox görüşmüşəm.

O vaxtkı durumun xatirimdədir.

Bəs bu gün necəsən? – Hansı uşaqlar

Bu günkü anını qəlbinə yazır?

Kimlər səhər tezdən dərsə tələsir?

Kimlər çəmənindən şehli gül dərir?

Tarlanı becərir, arxını qazır?

Söyüd ağacları dururmu hələ?

Külək saçlarını yolurmu hələ?

Qaytarin dünyaya təzədən məni

Bu boyda bir ömrü sovurdim yelə,

Hələ bu dünyanı duymamışam mən.

Bir – bir insanları sınağa çəkdim.

Çoxu sınağımdan keçə bilmədi.

Gözlərim hər şeyi gözəl görürdü,

Gözəllik qəlbimə köçə bilmədi,

Könlüm həsrət qaldı neçə istəyə,

Nanə yarpağı tək əsdi ürəyim,

Çırpındı hey, gündüz – gecə bilmədi,

Qazancım nə oldu? – bolluca kədər,

Tuş oldum hədərə, heçə bilmədim.