Дэпэш Мод - Жадан Сергей Страница 27

Добры вечар, паважаныя радыёслухачы. Няхай лагода прыйдзе ў вашыя мірныя хаты.

– Хто прыйдзе? – пытаецца Вася.

– Лагода, – кажу. – У хаты.

– А, – кажа Вася.

Сёньня з вамі ў гэты цудоўны вечар,

– Ага, – гаворыць Вася, – цудоўны вечар: дождж цэлы дзень хуячыць.

як заўсёды па суботах а 22.00 маладзёжная праграма «Музычная талака» і я – яе вядучы хрррррррр хрррррррр – дадае ад сябе радыёла. – Сёньняшні выпуск нашай праграмы будзе цалкам прысьвечаны творчасьці папулярнага ірляндзкага гурта, вядомага ня толькі ў нас, але і ў іншых краінах Эўропы – ансабля «Дэпэш Мод». Свае пытаньні, а таксама думкі вы можаце выказаць па тэлефоне хррррр хррррррр хрррррррррр – гаворыць вядучы.

– Якая прыкольная праграма, – кажу я.

– Да, – кажа Вася, – лепш, чым бітлз.

І пакуль вы будзеце задаваць свае пытаньні, гучыць інструмэнтальная кампазыцыя сьцяпана галябарды «Ліст да мамы».

Кампазыцыя сапраўды пачынае гучаць, і нас адразу пачынае ад гэтага развозіць, гэты сьцяпан галябарда ўкладвае ў сваю іёніку столькі галюцынагену, настолькі ўсё гэта стромна гучыць, што цябе ня можа не развезьці, іх на радыё, мабыць, па гэтым прынцыпе і на працу бяруць, так, каб яны ўрубалі, і народ ахуяваў на пятай сэкундзе іхных музычных кампазыцый, так, каб ён – гэты неімаверны і нерэальны сьцяпан галябарда – толькі кранаў сваімі пухлымі валасатымі пальчыкамі плястмасавыя клавішы іёнікі – і бац – цябе перамыкае, і ты ператвараешся ў прыладу боскага промыслу і ўжо не адпаўзаеш ад радыёпрыёмніка, аж пакуль не перададуць прагноз надвор’я на заўтра; мы сядзім пад нашай прыкольнай радыёлай, абапёршыся сьпінамі на яе і прываліўшыся адзін да аднаго, каб нас ня зьнесла ў бок, разглядаем крэслы, шафы і канапы, ты адчуваеш, кажу я, як тут пахне цытрынамі? адчуваю, кажа Вася, цытрынамі і кашацінай. Не кашацінай, кажу, не кашацінай – кетчупам. Кашацінай, не згаджаецца ён. І кетчупам, дадаю я.

Гэта была інструмэнтальная кампазыцыя сьцяпана галябарды «Ліст да мамы», – гаворыць касьмічны радыёвядучы. – Выконваў аўтар. А наша сёньняшняя праграма, нагадваю, прысьвечана творчасьці вядомага ірляндзкага калектыву «Дэпэш Мод». Асновай для праграмы стала дакумэнтальнае дасьледаваньне Дэвіда Баскомба «Бог як разнавіднасьць гераіну», выдадзенае ў гэтым годзе на вялікабрытанскіх выспах і ласкава перакладзенае і дасланае нам нашай лёнданскай рэдакцыяй. Вось жа, «Дэпэш Мод» (гучыць меладычная застаўка, падазраю, таго ж такі сьцяпана галябарды, таму што мы зноў замбуемся.) Сярод нашай моладзі ўжо даўно карыстаецца папулярнасьцю творчасьць гэтых парубкаў з Ольстэру. У чым жа сакрэт такога посьпеху нікому не вядомых хлопцаў, што вырасьлі ў самым сэрцы ірляндзкіх клаакаў? Паспрабуйма разам з вамі, паважаныя радыёслухачы, разабрацца ў гэтым. Як сьцьвярджаюць біёграфы, адным шэрым восеньскім ранкам 1962 году (сьцяпан галябарда дадае сваёй іёніцы трагічнасьці, цяжка ціснучы на плястмасу пухленькімі пальчыкамі) у партовым Ольстэры, акупаваным брытанскімі калянізатарамі, у сям’і простага ірляндзкага марака і машыністкі, Бэна і Марыі Ганаў неспадзявана нарадзіўся хлопчык. Бацькі досыць насьцярожана паставіліся да малога, паколькі гэта было ўжо пятае іхнае дзіцё, папярэднія чацьвёра, як сьцьвярджае містэр Баскомб, памерлі раптоўнай сьмерцю ў раньнім дзяцінстве ад цяжкай формы ўнутрыкішэчнай інфэкцыі, вельмі распаўсюджанай у найбольш бедных прыпартовых кварталах Ольстэру. Натуральна, што такі незайздросны лёс быў вызначаны і пятаму сыну Ганаў – цяжкія ўмовы акупацыйнага побыту не давалі ягоным бацькам падставаў чакаць сьветлай будучыні для свайго гаротнага першанца. Хлопчыка вырашылі назваць Дэйвам – у гонар сьвятога Дэйва, які, як вядома, ёсьць патронам ірляндзкіх партызанаў і пэўным сымбалем невялічкага, у параўнаньні з нашым, народу ў яго барацьбе з брытанскімі калянізатарамі. Са сьвятым Дэйвам зьвязана шмат народных легендаў і паданьняў карэннага ірляндзкага насельніцтва, у прыватнасьці, ў даўнім ірляндскім эпасе ён лічыцца богам жывёлагадоўлі, мяса-малочнай вытворчасьці і проста апладненьня. Яшчэ і цяпер ірляндзкія футбольныя фанаты, ідучы на спартыўныя арэны і падтрымліваючы сваіх улюбёнцаў, дружна напяваюць: «Сьвяты Дэйве, адтрахай сёньня гэтых чортавых каталікоў». Бацька Дэйва, стары вірлавокі Бэн, здаўна славіўся сваёй прыхільнасьцю да дзейнасьці ІРА і рэгулярна пералічваў у кантар на рахунак арміі частку свайго мізэрнага марацкага заробку.

– Гэта ўжо бітлз? – перапытвае Вася.

Мама Дэйва працавала ў партовай канторы машыністакай і, рызыкуючы сваім жыцьцём і рэпутацыяй, час ад часу дапамагала паўстанцам выпраўляць іхныя кіравецкія і шлюбныя пасьведчаньні. Такім чынам, юны Дэйв падрастаў у атмасфэры нацыянальнай сьвядомасьці і нянавісьці да каралевы-мамы, прынца Чарльза і ўсіх яго малалетніх выблядкаў, ва ўсялякім разе так сьцьвярджае містэр Баскомб. Першым эмацыйным узрушэньнем для будучага артыста эстрады стаўся выпадак, калі падчас разгону традыцыйнай для ірляндзкіх сэпаратыстаў першамайскай дэманстрацыі праз каталіцкія раёны Ольстэру конныя брытанскія паліцэйскія згвалцілі Дэйвава тату... не, – раптам запінаецца вядучы, – ня тату. Маму. Так – Дэйваву маму. Перапрашаю, паважаныя радыёслухачы, – гэтую інфармацыю для нас пераклалі нашыя калегі зь лёнданскай рэдакцыі, таму магчымыя некаторыя стылістычныя недакладнасьці. Такім чынам, Дэйваву маму. Проста на вачах будучай зоркі шоў-бізнэсу. Гэта, бясспрэчна, стала не абы якім стымулам... то бок не абы якім узрушэньнем для маладога хлопца, які ня меў дагэтуль падобнага досьведу, і асновай для яго будучага першага дыску, які адразу стаў платынавым. Але пра гэтыя і іншыя прыемныя рэчы – пасьля невялічкай музычнай паўзы. (Вядучы робіць паўзу.) Музыка і словы сьцяпана галябарды. «Мая мама». Выконвае аўтар.

сьцяпан галябарда цяжка кранае сваімі валасатымі пальчыкамі клявіятуру, я скурай адчуваю гэтае ягонае варушэньне тоўстымі валасатымі ,чырвонымі адросткамі, робіць пройгрыш на сваёй плястмасавай іёніцы і пачынае сьпяваць. «Я спытаў у ветра, каля брамы, – сьпявае ён, – ці ня бачыў ты, та-ра-рам, маёй мамы. Ты схадзі, штосьці там та-ра-ра-рам, за тую браму, там я бачыў, та-ра-ра-рам, тваю маму». «Тваю маму, тваю маму», – хмура ўступае хор.

– Гэта што – хор? – пытаюся я, павярнуўшыся.

– Хор, – няўпэўнена адказвае Вася.

– Да? А я думаў, што сьцяпан галябарда сам сьпявае.

– Гэта хор.

– Што хор?

– сьцяпан галябарда – гэта хор, – кажа Вася.

– Як гэта?

– Так. Вось паслухай.

«Тваю маму, тваю маму», – сумна падтаквае сьцяпан галябарда з касьмічных глыбіняў.

– Ты ведаеш, – кажу я, – калі гэта і хор, то нейкі нядобры хор. Нейкі злы хор. Чуеш, як яны пра маму?

«Тваю маму», яшчэ раз пагрозьліва адгукаецца сьцяпан галябарда.

– Мне здаецца, – кажа Вася, – яны нас падслухваюць.

– Ага, здаецца, яны насьцярожыліся, чуеш – змоўклі?

– Яны нас пасуць.

– Наўрад ці. Навошта гэта ім?

– Ня ведаю. Можа, яны зь міліцыі.

– Да, нейкія яны нядобрыя.

– Я кажу табе – больш упэўнена гаворыць Вася, – мянтура, сто пудоў мянтура. Чуеш – змоўклі, сукі.

– Пачакай, – кажу я, – не завадзіся. Якая ж гэта мянтура? Мянтура не сьпявае.

– Ага, не сьпявае. Сьпявае. Ты глядзеў калі-небудзь навіны?

– Што?

– Навіны.

– А. Не, не глядзеў.

– А я, – кажа Вася, – глядзеў. Там паказвалі мангольскіх міліцыянтаў. У іх быў дзень незалежнасьці, і яны сьпявалі.

– Што – усе?

– Ну, не, ня ўсе. Хор. Вось таксама як тут, – паказвае Вася на прыкольную радыёлу. – Стаялі, гады, і сьпявалі.

– Ну, і што?

– Ну, і тут тое самае. Гэта мянтура, павер мне.

– Ды ладна.

– Я табе кажу.

Хрррррррррррррррррррррррррррррррррррррррррррррррррррррррррррр

– Чуеш? – зашаптаў Вася. – Мусарня.

Я ўяўляю сабе як з таго боку радыёпрасторы, недзе ў Манголіі, стаіць хор міліцыянтаў на конях, сьціскаючы ў руках нагайкі, і трывожна ўслухваецца ў эфір, намагаючыся злавіць наш шэпт. Мяне аж прашыбае халодны пот, о-о-о, – думаю.