Мопассан Де - Звер васпана Бэлёма (на белорусском языке) Страница 2

Кюрэ таксама агледзеў вуха i мусiў прызнаць, што з такой цеснай, бруднай нары звера не выгнаць. Давялося настаўнiку ўзяць запалку, наматаць на яе шматок анучкi i прачысцiць вуха. I вось настаў момант, калi ўсе трывожна сцiшылiся, а свяшчэннiк лiнуў у прачышчаны слыхавы праход з палову шклянкi вады, якая пацякла Вэлёму i па твары, i ў валасы, i за каўнер. Настаўнiк iмгненна, нiбыта хочучы адкруцiць, павярнуў галаву пацыенту да тазiка. У белую пасудзiну капнула некалькi кропель. Усе кiнулiся разглядваць iх. Аднак нiякага звера ў тазiку не аказалася.

Тым не меней Бэлём заявiў:

- Здаецца, не варушыцца.

Кюрэ пераможна ўсклiкнуў:

- Значыць, мы яго ўтапiлi!

Усе парадавалiся такому зыходу i вярнулiся ў карэту.

Аднак ледзьве дылiжанс рушыў далей, як Бэлём зноў страшэнна залямантаваў. Звер ачуняў i проста ашалеў. Бэлём бажыўся, што цяпер ён залез ужо ў самую галаву i пажырае мазгi. Бедалага так енчыў i курчыўся, што жонка Пуарэ, падумаўшы, што ў яго ўсялiўся д'ябал, заплакала i пачала хрысцiцца. Па нейкiм часе, калi боль трохi суняўся, хворы стаў расказваць, якiя выкрунтасы ён робiць у яго вуху. Бэлём быццам бачыў яго, сачыў за iм позiркам i пальцам паўтараў кожны рух звера:

- Во-во, ужо вышэй лезе... вой!.. вой!.. вой!.. А горачка ж маё!

Канiво не вытрываў:

- Гэта, пэўна, твайму зверу жытло не даспадобы. Але ж мо як-небудзь абвыкне-такi!

Зноў зарагаталi. Канiво прадаўжаў:

- Вось заедзем у кавярню Бурбо, ты дай яму чарачку, дык ён i не варухнецца болей, праўду табе кажу!

Але Бэлёму было ўжо проста не вытрываць. Ён падняў такi лямант, быццам з яго вымотвалi душу. Кюрэ змушаны быў падтрымлiваць яго галаву. Пасажыры папрасiлi Сезэра Арлавiля спынiцца каля першага ж стрэчнага жытла.

Iм аказалася прыдарожная ферма. Бэлёма завялi ў хату i паклалi на кухонны стол, каб яшчэ раз зрабiць прамыванне. Канiво настойлiва раiў змяшаць ваду з гарэлкаю: звер нап'ецца i засне, а мо i ўвогуле аддасць канцы. Але кюрэ выбраў воцат.

На гэты раз сумесь улiвалi па кроплi, каб яна трапiла як мага глыбей, i на некалькi хвiлiн пакiнулi няведама кiм заселены орган у спакоi.

Потым зноў прынеслi тазiк, асiлкi кюрэ i Канiво адным махам перавярнулi Бэлёма на другi бок, а настаўнiк забарабанiў пальцамi па здаровым вуху пацыента, каб з хворага як мага хутчай вылiлася ўся вадкасць.

Нават Сезэр Арлавiль не стрываў, з пугай у руках зайшоў у хату паглядзець на працэдуру.

I раптам на дне ў тазiку ўсе ўбачылi чорненькую, не буйнейшую за насенiнку цыбулi кропачку. Кропачка варушылася. Гэта была блыха! Пасыпалiся ўражаныя воклiчы, потым грымнуў смех. Блыха! Ну гэта ж трэба, такая здатненькая, мiленькая блыха! Канiво ляпаў сабе па сцёгнах, Сезэр Арлавiль ляскаў пугай; рогат кюрэ быў падобны на рык асла, смех настаўнiка нагадваў чханне, а кабеты ўсцешана залiвалiся, быццам сакатлiвыя куры.

Бэлём сядзеў на стале i, трымаючы тазiк на калепях, уважлiва i сур'ёзна, з задаволеным абурэннем разглядваў пераможанае стварэнне, якое вiлося ў кроплi вады.

- Вось табе, падлюга! - буркнуў ён i плюнуў у тазiк.

Ашалелы ад смеху фурман усё паўтараў як заведзены:

- Блыха, блыха! Ах ты, чортава блошка! Чортава блошка!

Калi ўсе трохi супакоiлiся, ён гукнуў:

- Ну то што, паехалi? I так процьму часу змарнавалi.

Падарожнiкi, усё яшчэ смеючыся, пакiравалi да экiпажа.

I тут Бэлём, якi падышоў апошнi, заявiў:

- А я не паеду далей, вяртаюся ў Крыкто. Цяпер мне ўжо няма чаго рабiць у Гаўры.

Фурман адказаў:

- Як сабе хочаш, але заплацi за месца!

- Заплачу, але толькi палову, я ж адно палову дарогi праехаў.

- Мусiш заплацiць цалкам, месца ж ты атрымаў да канца.

I распачалася спрэчка, якая неўзабаве ператварылася ў зацятую сварку: Бэлём прысягаў, што ён заплацiць толькi дваццаць су, Сезэр Арлавiль даказваў, што ён мусiць заплацiць усе сорак. Яны стаялi адзiн перад адным i зацята лаялiся.

З дылiжанса вылез Канiво.

- Па-першае, сорак су ты павiнен даць бацюшку, ясна? Па-другое, мусiш даць на чарку ўсiм нам, тваiм спадарожнiкам, - на гэта, думаю, пяцьдзесят пять су будзе даволi. Ну i Сезэру плацi дваццаць су. Ты згодны, Выскаляка?

Фурман, усцешаны, што Бэлём раскашэлiцца аж на тры франкi семдзесят пяць су, адказаў:

- Згода.

- Тады плацi.

- Я не дам нi капейкi! Па-першае, бацюшка - не доктар.

- Калi ты не расплацiшся, дык я завалаку цябе ў карэту i завязу ў Гаўр.

Волат аберуч ухапiў Бэлёма i лёгка, як дзiця, падняў угору.

Бэлёму стала ясна, што супрацiўляцца дарэмна. Ён дастаў кашалёк i адлiчыў грошы.

Пасля гэтага дылiжанс папраставаў далей, у Гаўр, а Бэлём павярнуў назад, у Крыкто, i прымоўклыя пасажыры яшчэ доўга бачылi на белай дарозе сiнюю сялянскую блузу, якая матлялася над цыбатымi Бэлёмавымi нагамi.